ISO Belgelendirme
ISO belgelendirme, belirli ISO standardının gerekliliklerini karşılayan kuruluşlar için yapılan doğrulama ve sertifikasyon çalışmasıdır. ISO (Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı), kamu ve özel sektör kuruluşları için kalite, enerji, sağlık, performans, güvenlik gibi birçok konuda çeşitli standartlar yayınlamaktadır. Yayınlanan bu standartları sistematik bir şekilde uygulayan şirketler konuyla ilgili ISO belgesi almak için yetkili kuruluşlara başvuruda bulunmaktadır. Sertifikasyon aşamalarından geçildikten sonra başvuru sahibi kuruluşa ilgili standart veya yönetim sistemiyle ISO belgesi verilmektedir. ISO belgelendirme adımları tamamlandıktan sonra, şirketin söz konusu yönetim sisteminin gerekliliklerini karşıladığını teyit etmek için belgelendirme kuruluşu tarafından gözetim çalışmaları devam etmektedir. ISO Belgesi alan kuruluş, ekonomik, sosyal ve çevresel faydalar başta olmak üzere standardın içeriğine göre farklı konularda da birçok avantaj elde etmektedir.
ISO Belgeleri Nelerdir?
ISO tarafından yayınlanan çok sayıda standart bulunmaktadır. Bu standartların bazıları spesifik ürün, hizmet, süreç veya uygulamalar içindir. Bazı standartların kapsamı ise daha genel olup kuruluşun faaliyet gösterdiği sektör, piyasaya sunduğu ürün ya da hizmet veya gerçekleştirdiği faaliyetlerden bağımsız olarak uygulanabilmektedir. Kalite için ISO 9001, enerji için ISO 50001, iş sağlığı ve güvenliği için ISO 45001, çevre için ISO 14001 gibi yönetim sistemi standartları bunlardan bazılarıdır. Otomotiv, gıda, kimya, sağlık, kozmetik, ilaç vb sektörler için özel ISO belgelendirme çalışmaları yapılmaktadır.
ISO tarafından yayınlanan standartların bazıları için belgelendirme gereksinimi bulunurken bazı ISO standartları için böyle bir gereklilik bulunmamaktadır. Kuruluş içerisinde bir yönetim sistemi kurulumu gerekiyorsa, bu sistemin doğru bir şekilde kurulduğunun, işletildiğinin ve sürekli olarak iyileştirildiğinin doğrulanması ve yetkili kuruluşlar tarafından belgelendirilmesi gerekmektedir.
ISO belgelendirme denilince akla ilk olarak gelen ve kapsamı itibariyle birçok farklı kuruluş tarafından uygulanabilen yönetim sistemleri şunlardır:
- ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 10002 Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 13027 Hijyen ve Sanitasyon Sistemi Belgesi
- ISO 13485 Tıbbı Cihazlar Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 15224 Sağlık Hizmetleri Kalite Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 16949 Otomotiv Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 18295 Müşteri İletişim Merkezleri Sistemi Belgesi
- ISO 20000 Bilgi Teknolojileri Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 28000 Tedarik Zinciri Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 29990 Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 31000 Kurumsal Risk Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi
- ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi
ISO Belgelendirmeyi Kimler Yapabilir?
ISO belgelendirme çalışmalarını ancak bu konuda uzmanlık ve yetkinlik sahibi kuruluşlar yapabilmektedir. Her ülkede belgelendirme kuruluşlarına bu yetkiyi veren çeşitli otorite kurumlar bulunmaktadır. Türkiye’de ISO belgelendirme yapmak isteyen firmaların TÜRKAK (Türk Akreditasyon Kurumu) tarafından akredite edilmesi gerekmektedir. TÜRKAK’tan ISO belgelendirme yetkisi alan belgelendirme kuruluşları firmalara bu hizmeti sunabilmektedir. ISO belgesi almak isteyen şirketlerin sadece akredite belgelendirme kuruluşlarıyla çalışmasında fayda vardır. Aksi takdirde alınan belgenin bir geçerliliği olmayacaktır.
Bursa Belgelendirme de TÜRKAK tarafından ISO belgelendirme yetkisi verilen bir kuruluştur. Bursa Belgelendirme, gerçekleştirdiği çalışmalar ile piyasanın en saygın belgelendirme kuruluşlarından biri haline gelmiştir. Kalite, tıbbi cihazlar, çevre, iş sağlığı ve güvenliği, kurumsal risk yönetimi, gıda güvenliği, bilgi güvenliği vb gibi konularda ISO belgelendirme yapan NVA Belge, test, muayene ve eğitim gibi konularda da hizmet vermektedir.
ISO Belgelerini Kimler Alabilir?
ISO belgelerinin kapsamı oldukça geniştir. Şirketler faaliyet gösterdiği sektör, ürettiği ürün ya da hizmet, kullandığı süreç ve uygulama özelinde ISO belgesi alabilmektedir. Bu bağlamda, ISO belgelendirmeyle ilgili net bir sınırlama olmadığını belirtmekte fayda var. Kalite, çevre, iş sağlığı ve güvenliği, enerji, bilgi güvenliği, müşteri memnuniyeti vb gibi konularda yapılan belgelendirme çalışmaları tüm şirketleri kapsamaktadır. Zira, bu konularda yayınlanan ISO standartları genel bir çerçeve sunduğundan büyüklüğü ve faaliyet alanı fark etmeksizin her işletme belgelendirme başvurusunda bulunabilir. Bunun yanı sıra, ISO 16949 Otomotiv Yönetim Sistemi, ISO 29990 Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Yönetim Sistemi, ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi, ISO 15224 Sağlık Hizmetleri Kalite Yönetim Sistemi gibi standartlar daha ziyade sektörel bazlı olduğundan bu alanlarda faaliyet gösteren firmaların bu belgeyi almak için girişimde bulunmasında fayda vardır.
Bursa Belgelendirme’ nin şirketlere ISO belgelendirme konusunda verdiği hizmetlerin kapsamı oldukça geniştir. Belge almak isteyen kuruluşlar, hangi ISO standardının gerekliliklerini neden ve nasıl karşılayacakları konusunda Bursa Belgelendirme ile iletişime geçebilir.
ISO Belgelendirme Nasıl Yapılır?
ISO belgelendirme adımları söz konusu standarda göre farklılık gösterebilse de genel itibariyle aynıdır. Bu bağlamda, belge sahibi olmak isteyen şirketlerin özetle şu aşamaları takip etmesi gerekmektedir:
- Belgelendirmeye hazırlık: Bu adımda şirket içerisinde konuyla ilgili çalışacak personeller belirlenir ve taslak da olsa bir belgelendirme planı hazırlanır. Hangi belgelendirme kuruluşu ve danışmanlık firmasıyla beraber çalışılacağı da bu adımda ele alınmaktadır.
- Eğitim: Kuruluşlar, ISO belgelendirme konusunda genel bir eğitim ve ilgili standart ya da yönetim sistemi konusunda birtakım özel eğitimler almalıdır. Bu eğitimler, standardın gerekliliklerinin daha iyi anlaşılmasını ve belgelendirme konusunda hangi adımların atılacağını açıklamaktadır.
- Planlama: Alınan eğitimler, görev dağılımı ve koordinasyon adımlarından sonra kuruluş içerisinde ISO belgelendirmeyle ilgili bilgi ve yetkinlik düzeyi de artmaktadır. Bu sayede artık daha somut çalışmalar yapılabilmektedir. Bu adımda belirli dokümantasyon çalışmaları yürütülür ve sonraki adımlara hazırlık yapılır. Daha önce taslak olarak hazırlanan belgelendirme planına son şekli verilir.
- Sistem kurulması / standardın uygulanması: Söz konusu ISO standardıyla ilgili gereklilikler karşılanmakta ve eğer gerekiyorsa standart çerçevesinde bir yönetim sistemi kurulmaktadır. Bu süreçte sistemin çalışması sürekli olarak takip edilmekte; eksikliklerin giderilmesi için çalışmalar planlanmaktadır. Bunun için belirli ölçüm parametreleri kullanılmakta ve sistemin iyileştirilmesi için de adımlar atılmaktadır.
- Belgelendirme başvurusu: ISO standardıyla ilgili gerekli tüm hazırlıklar yapıldıktan sonra akredite belgelendirme kuruluşlarına belge başvurusu yapılır ve belgelendirme süreci başlatılır.
- Ön değerlendirme: Belgelendirme kuruluşu, başvuru sahibi şirketten şirkete dair genel bilgiler (başvuru formu, ticaret sicil gazetesi, veri levhası, imza sirküleri vs) ve belgelendirme yapılacak ISO standardı veya yönetim sistemiyle ilgili hazırladığı dokümanları talep etmektedir. Bu dokümanlar üzerinden yapılan değerlendirmelerin sonucunda herhangi bir eksiklik bulunmuyorsa bir sonraki aşamaya geçilir.
- Belgelendirme denetimi: Belgelendirme kuruluşları ISO belgelendirme sürecinin tamamlanabilmesi için işletme sahalarında yerinde denetimler yapmaktadır. Bu denetimlerin kapsamı standardın içeriğine ve isteklerine bağlı olarak değişebilmektedir.
- Belgelendirme: Başvuru, ön değerlendirme ve denetim aşamalarından başarıyla ayrılan kuruluşlar ISO belgesi almaya hak kazanmaktadır.
- Belgelendirme sonrası: ISO belgesi alındıktan sonra belgelendirme kuruluşları belirli periyotlarda gözetim denetlemeleri yapabilmektedir. Bu denetimlerle standarda uyumluluğun devamı sağlanmaktadır.
ISO Belgeleri Ne İşe Yarar ?
ISO belgesi alan işletmelerin elde edeceği faydaları şöyle özetleyebiliriz:
- Şirketler, ISO belgesi sayesinde ilgili konuda uluslararası düzeyde geçerliliği ve tanınırlığı olan bir düzeye ulaşır.
- Piyasadaki rakiplerinden ayrışır ve rekabet gücünü yükseltir.
- Kamu ve özel sektör ihalelerinde ayrıcalık edinebilir; hibe ve teşvik alabilir.
- Birçok ISO yönetim sistemi standardı şirketlere sürekli iyileştirme ve gelişimi şart koyduğundan şirketler ISO belgesi ile kendilerini sürekli olarak geliştirme şansı elde eder.
- Standartla uyum ve belgelendirme şirketlere birçok konuda maliyet avantajı sağlar. Verimli süreçler, kalite ürün ve hizmetler sayesinde şirket giderleri sürdürülebilir bir şekilde azalır.
- Kurumsal itibar artar; paydaşlar şirkete daha fazla güven duyar ve saygı gösterir.
- ISO belgelendirme, şirketlerin birçok konuda proaktif yaklaşımlar benimsemesini sağlar. Bu da etkin bir risk yönetimi ve acil durumlara hazırlık yapılmasını sağlar.
- Artan müşteri güveni ve sayısı sayesinde daha fazla satış yapılabilmekte ve bu da şirketin iş hacmini genişletmesini ve ekonomik olarak da büyümesini sağlamaktadır.
Bursa Belgelendirme, ISO belgelendirme konusunda sahip olduğu bilgi ve tecrübe sayesinde şirketlerin bu süreçteki en değerli iş ortaklarından biri olmaktadır. Belgelendirme adımlarının tamamında şirketlere kılavuzluk eden Bursa Belgelendirme, tüm sürecin profesyonel bir şekilde planlanmasını ve yürütülmesini sağlamaktadır. ISO belgelendirme ve / veya eğitim, test, muayene vb gibi konularda bilgi ve destek almak isteyen şirketler Bursa Belgelendirme ile iletişime geçebilirler.